10. Sınıf Dil ve Anlatım Yazılısı Testi Çöz

1.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı anlatım vardır?

a)     İnsanlar burada yabancılara çok sıcak davranıyor.

b)     Sinemaya ertesi akşam gideriz, üzülme.

c)     Kazaya bir yolcu otobüsünün neden olduğunu söylediler.

d)     Bahçedeki çiçekler ne güzel, dedi.

e)     Bu çaresizlik içinde kalkıp nerelere gitmeli?

2.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “öznel değerlendirme” söz konusudur?

a)     Sinemanın geleceğinin tartışılacağı toplantı yarın yapılacak.

b)     Yıl sonundaki veda gecesinde önce öğrenciler, sonra öğretmenler en sonunda da müdür bey konuştu.

c)     Yerel gazetenin dünkü sayısında belediye başkanıyla yapılan söyleşi vardı.

d)     Romandaki karakterlerin başarılı canlandırılmasına karşın olay örgüsünün zayıf oluşu romanı başarısız kılıyor.

e)     Evinin önündeki bahçede domates, biber, patlıcan fideleri vardı.

3.   “Yılkı Atı” konusu, kahramanları, yapısı ve özellikle üslubuyla son derece değişik bir romandır. Yapıtta gereksiz sözcük, gereksiz tasvir yok, gereksiz ayrıntılara inme yok. Doru Kısrak’ın serüveni var. Şiirli mi şiirli; ama yazar ille de şiirli olsun diye şiir katmamış. Kendiliğinden gelmiş bu şiir. Konunun anlatılmasında abartıya kaçılmamış, olay rahatlıkla anlatılmış. Sosyal sorunları deşiyorum diye yapaylığa düşülmemiş. Eser kendine vergi nitelikler taşıyor. Kimseye benzemiyor. Okuru peşinden götürüyor.

     Bu parçada sözü edilmeyen özellik aşağıdakilerden hangisidir?

a) Özgünlük                   b) Etkileyicilik                      c) Doğallık

d) Duruluk                     e) Yoğunluk

4.   Sofraya hep birlikte oturduk. Tahtadan, yuvarlak bir yer sofrasına ayaklarımızı altımıza alıp yan oturarak yaklaşırdık. Sofra örtüsünü dizlerimizin üstüne çekerdik. Babam bağdaş kurarak başköşede otururdu. Beni sağına, kız kardeşimi de soluna alırdı. Karşısında annem otururdu. Babam, yemeğe başlamadan içimizden biri yanılıp ta yemeğe uzanacak olursa, hiç acımadan kaşığın tersini, uzanan elin sırtına indirirdi.

        Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanılmıştır?

a)Betimleme-Öyküleme                               b)Öyküleme-Örnek verme

c)Açıklama-Öyküleme                 d)Açıklama-Öyküleme e)Betimleme-Açıklama

5.   Korku bir ruh halidir. İkide bir gelip giden, bizi yoklayan, dengeleyen... Yüreklilik ise büyük korkular içinde kendimizi yitirerek yaptığımız atılımdır. Her şeyi göze almak değildir, ölüme, tehlikeye meydan okumak değildir, yapacak başka bir şey olmaması halidir.

     Bu parçada düşünceyi geliştirmek için daha çok aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?

a)Betimlemeye              b)Tanımlamaya c)Karşılaştırmaya d)Tartışmaya                            e)Örneklendirmeye

6.   ……………………., kısaca kelimelerle resim yapma sanatı da denilebilir. Sanatçı kelimeleri kullanarak okuyucunun zihninde tablolar oluşturur.

        Bu cümlenin başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

a) Betimlemeye             b) Öykülemeye      c) Anlatmaya

d) Teşbihe                     Algılamaya

7.   Aşağıdakilerden hangisi coşkulu anlatıma daha uygundur?

a) Masal         b) Destan               c) Öykü

d) Tiyatro      e) Roman

8.   Dün akşam yine yüce çınarın altında Meçhul Filozofla buluştuk. İnsanlığın ilk ayırt edici belirtisinin ne olduğunu sordum. Şu cevabı verdi: “Yeryüzünde insanlık, tebessümün ilk görünüşü ile başlamıştır. İnsanlardan önce, bu kara toprak üzerinde tebessümden eser görülmezdi. Tebessüm insana özgüdür. Hiçbir hayvan tebessüm etmez. İnsanla hayvanın ayırt edici bir özelliğidir, tebessüm.”

        Parçada, aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından özellikle hangisine başvurulmuştur?

a) Tanımlama               b) Örnekleme

c) Tanık gösterme       d) Karşılaştırma

e) Somutlama

9.   Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem göreviyle kullanılan sözcük addan türemiş bir eylem değildir?

a) Büyük kızlarını geçen yıl evlendirdiler.

b) Sorununuz birkaç gün içinde mutlaka çözülecek.

c) Sınav sonucunu alınca sevinçten delire­cekti az kalsın.

d) İki saat sonra ufukta bir gemi gözüktü.

e) Arkadaşlarımla bir yerde buluşup dertleşeceğiz.

10.  Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi ikinci tekil kişi iyelik eki almıştır?

a) Annesine el örgüsü güzel bir yelek aldı.

b) Tiyatrodan çıkınca arabalara doğru bir koşturmaca başladı.

c) Sınavların sonucunu binlerce genç heyecanla bekliyor.

d) Kardeşi beyin cerrahide öğretim görevlisi olarak kalmış.

e) Çantanı dün akşam bizim arabada unutmuşsun.

11.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem rivayet bileşik zamanla çekimlenmiştir?

a) Sen aramasan da ben seni arayacaktım.

b) Bu konuda sana da yalan söylemişlerdi.

c) Sinemaya arkadaşlarıyla mı gidecekmiş?

d) Bilemediğin soruları öğretmenine soraydın.

e) Kapıda yalnızca soyadları yazıyordu.

12.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde anlam kayması vardır?

a) Endişelenmeyin, biraz sonra gelir.

b) Her anne çocuğuna şefkatle sarılır.

c) Problemi nasıl çözeceğini düşünüyor.

d) Bu kuru yapraklarda, yarın düşüp gidecek.

e) O fırtınalı gecede, sabaha kadar uyuyamamıştı.

13.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, farklı bir kipte çekimlenmiştir?

a) Birkaç kilo da patates alın.

b) Şu gazeteye bir de biz bakalım.

c) Yemekten önce ellerini iyice yıka.

d) Güneş batmadan eve dönsünler.

e) Kızılay’a inince postaneye de uğrarsın.

14.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem bileşik bir eylemdir?

a) Toplantıda beslenme sorununu da ele aldık.

b) Son kitabı ile bir şiir yarışmasına katılacakmış.

c) Komediler seyirciyi yalnızca güldürmez.

d) Evin ne kadar ucuza satıldığını duyunca üzüldü.

e) İstanbul'da kentleşme, çözümü olmayan bir problemdir.

15.  Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişlidir?

a) Tolga, odasındaki çiçeklere özenle bakardı.

b) Gelecek hafta küçük bir kasabaya gidiyordu.

c) Çocuklarla her zaman kendisi ilgilenirdi.

d) Onur, ünlü sanatçıların adını ezbere bilir.

e) Yılbaşında lapa lapa kar yağmıştı geçen yıl.

16.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok fiilimsi (eylemsi) vardır?

a) Yazınsal ilişkilerin uzağında duran bir şair izlenimi veriyor.

b) Trene bindiğimde, gökyüzü bulutlanmaya başlamıştı.

c) Terk edilmiş bir köpek gibi sessizce uzaklaştı yanımızdan.

d) Bütünlük arayışı, şairi bu kitabındaki şiirlere ulaştırmış.

e) Türkiye'nin doğusunda yer alan bu bölge, dağlıktır.

17.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük ek eylem almamıştır?

a) Sen ondan da bencilsin.

b) Köpekten çok korkarmış.

c) Şimdi eve varmıştır.

d) Daha ilk sınavda elendi.

e) Çok iyi bir öğretmendi.

18.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi ettirgendir?

a) Lütfen Özcan'ı güldürmeyin.

b) Nihayet sular akıyor.

c) Otobüse en son onu bindirmişlerdi.

d) Dedikodu yapmaya başlayınca otobüsü kaçırmıştık.

e) Bu soruyu ikinci kez yazdırıyorum.

19.  Aşağıdaki cümlelerde kullanılan ikilemelerden hangisi türce diğerlerinden farklıdır?

a) Evli barklı bir adam böyle davranır mı?

b) Ülkede dirlik düzenlik sağlamayı başarmışlardı.

c) Güllük gülistanlık bir dünyada yaşamıyoruz.

d) Küçükken oldukça akıllı uslu bir çocuktu.

e) Yüzünde belli belirsiz bir yara izi vardı.

20.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat yoktur?

a) Yeniye karşı aşırı bir tutkusu vardı.

b) Cenazeye gelenler siyahlar içindeydi.

c) Sanat, bir yaşam biçimiydi onun için.

d) Kendisini sevene sevmeyene kulak verirdi.

e) Kalın kazağım yerine inceyi getirmişsin.

21.  .”Zayıf kolları kirli tunç rengindeydi. Uzun bacakları, fersiz gözleriyle bir bostan korkuluğunu andırıyordu. Nasırlı elleriyle sıcak ekmeği kavramıştı.”

Bu parçada kaç tane niteleme sıfatı kullanılmıştır?

a)6                  b)5          c)4          d)3         e)2

22.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir deyim, zarf göreviyle kullanılmıştır?

a) Ne kadar eli açık insanlar komşularınız...

b) Ne kadar uyarırsan uyar, kulak asmayacaktır o.

c) Boyundan büyük işlere kalkışmayacaktın.

d) Kitaptaki dizgi hatalarını bir daha gözden geçireceğiz.

e) Çocukcağız bütün yaz canını dişine takarak çalıştı.

23.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zamir, belirtili ad tamlamasının tamlayanı olarak kullanılmıştır?

a) Hangisinin kumaşı daha iyisine onu almamı tavsiye etti.

b) Eleştirmenlerin çoğu sanatı ve sanatçıyı yönlendirdiğini sanır.

c) Birçoğunu tanımama rağmen, bu çocuğu bir türlü hatırlayamadım.

d) Yağmurun şiddeti arttıkça eve dönme isteğim de büyüyordu.

e) Başbakanın açıklamaları bazı gazetecilere doyurucu gelmedi.

24.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

a) Şiirlerim övülmesin, ama gerçek anlamda değerlendirilip tanıtılsın isterim.

b) Bu türler içinde en çok romanları, sonra öyküleri severmiş.

c) Şairin isteği, şiirlerinin özünü ikinci, biçimini birinci plana çıkarmaktı.

d) İnsanlara bakıyor, yüzlerindeki ifadeleri değerlendiriyorum.

e) Yazar vapurda, trende, uçakta her yerde, her an yazma halinde olmalıdır.

25.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

a) İnsanın hem kendini hem de başkalarını eleştirmesi, yaşlılara özgü bir davranıştır.

b) Çevrede binlerce ağacın milyarlarca dalı ve yaprağı arasında kaybolmuş kuşların cıvıltısı...

c) Eleştirinin saygı, sevgi ve anlayış ortamı içinde yapılması gerektiğine inandım.

d) Dilimize, İtalyanca ve Rumca dillerinden denizcilikle ilgili pek çok sözcük geçmiştir.

e) Kimi roman kahramanları, gerçek hayattaki kişiler kadar inandırıcı, etkileyicidirler.

Cevap Anahtarı:

1. C
2. D
3. E
4. A
5. B
6. A
7. B
8. D
9. B
10. E
11. C
12. A
13. A
14. A
15. A
16. B
17. D
18. E
19. B
20. C
21. A
22. E
23. A
24. C
25. A

Edebiyatöğretmeni

Tweet

Pin It